De Wol van de Goden
Harm Harms en Meinie Wardenier, oprichters van Hawar, de internationale school voor textieltechniek, kunst en vormgeving in Oldeberkoop hebben mij gevraagd een artikel te schrijven over de alpacawol uit de hooglanden van Peru en over de manier waarop de hooglandindianen de wol verwerken.
Het artikel is verschenen in het maart nummer van de Spin – en Verfkrant. Meer informatie over de krant is te vinden op www.spin-verfkrant.nl.
In de Spin – en Verfkrant staan artikelen over het verwerken van alle soorten vezels; spinnen, twijnen, haken, breien, verven…Het blad is een podium om ervaringen uit de wisselen en oude technieken te bewaren.
Op vrijdag 8 april organiseer ik samen met Octavio en in samenwerking met Hawar in Oldeberkoop een programma voor het Spin– en Breilab.
Deze dag zal Octavio laten zien hoe de hooglandindianen de ruwe alpacawol schoonmaken en spinnen met een spintol of op een stok. Daarnaast zal ik uit mijn collectie Peruaans textiel een groot aantal geweven en gebreide producten en accessoires laten zien waarin de alpacawol verwerkt is. Deze producten zijn ook te koop.
Het beloofd een bijzondere dag te worden die in het teken staat van de alpaca.
Categorie: Blogs - geschreven door Lisette op 5 april 2011 om 10:45
Peru kent een droog en nat seizoen. In november/december begint het regenseizoen. In de bergen kan het enorm hard regenen en lang achter elkaar. Om te zorgen dat de vacht niet doorweekt raakt en in de klit komt te zitten, is het belangrijk om de wol op tijd te knippen. Dit is niet goed voor het dier maar is ook niet goed voor de wol die daarna moeilijk te spinnen is.
De wol wordt geknipt in de maanden november t/m maart. Van de hembras, de vrouwtjes die een cria, een kleintje verwachten, wordt de wol pas geknipt nadat ze bevallen zijn. Het knippen van de wol kan namelijk te veel stress opleveren bij het dier waardoor de cria te vroeg geboren kan worden. Daarnaast moet het dier tijdens het knippen goed vast gehouden worden…soms wordt er wat druk op de buik uitgeoefend en dat is vanzelfsprekend niet goed voor het ongeboren jong.
Tegen de extreme kou laten wij een kort laagje wol staan. De alpaca heeft tenslotte niet voor niets zo’n heerlijk warme jas aan. En op de borst van de machos, de mannetjes laten de hoogland indianen een grote pluk wol staan…dit om de manlijkheid van het dier te benadrukken. De wol wordt doorgaans ieder ander half jaar tot twee jaar geknipt…met een wol schaar. In het verleden werd de wol vaak gesneden met een mes.
Tijdens ons bezoek in november 2010 aan onze kudde alpaca’s in de hooglanden van Huacahuasi hebben we de eerste wol van een aantal dieren geknipt. In december zijn we weer bij de kudde op bezoek geweest om te kijken hoe het met de dieren gaat…inmiddels zijn er drie jongen geboren waar we erg trots op zijn en Rity heeft nu eindelijk een vriendje om mee te spelen…de jonge alpaca’s zoeken elkaar namelijk op om heerlijk met elkaar rond te dartelen. Daarnaast hebben we de dieren gecontroleerd op vlooien en indien nodig medicijnen toegediend om de vlooien te doden.
De dieren stonden in december op een goed uur lopen van Huacahuasi. Voor het werken met de dieren wordt er een kleine ceremonie uitgevoerd om moeder aarde te bedanken en gunstig te stemmen zodat de kudde veel gezondheid, vruchtbaarheid en voorspoed zal ontvangen.
Het vangen van een dier valt nog niet mee. Heel alert houdt de kudde elke beweging in de gaten…met de oortjes recht op. Zachtjes hummen de dieren naar elkaar. En dan springt Octavio of zijn broer boven op een dier om het uiteindelijk te pakken te krijgen. Het dier wordt tegen de grond gedrukt en de pootjes worden kruislings vast gebonden met een mooi touw gevlochten van alpacawol.
Aan de oren wordt het dier stevig vast gepakt waardoor het rustig blijft liggen. Zodra de kop vrij spel heeft, begint het dier wilde bewegingen te maken in een poging om te ontsnappen. Hierbij kan het dier zijn hals of kop beschadigen. Het knippen van de wol is dan ook teamwerk. Een houdt de oren vast en doorgaans twee personen knippen de vacht. Omdat het anders veel te lang gaat duren. De professionele wol knippers zijn natuurlijk veel handiger en sneller in het knippen van de wol dan de kleine alpaca houder die maar een kleine kudde dieren heeft voor eigen gebruik.
Na het knippen hebben de dieren een nieuwe hals versiering gekregen…de kleintjes met een bel erin om ze te beschermen tegen een aanval van een vos. Ieder jaar kiest de eigenaar van de dieren een nieuwe kleur voor de versieringen. Wij hebben er voor gekozen om de kleuren van de Peruviaanse vlag, rood en wit en van de Nederlandse vlag te gebruiken in de versieringen. Dit jaar hebben de alpaca’s een pompon met oranje, wit en blauw en de kleintjes een wit met blauw.
Tijdens de workshop ‘De alpaca in de hooglanden van Peru’ op zaterdag 9 en zondag 10 april op de Alpaca-Ranch in Meeden vertellen wij over de belangrijke rol die de alpaca in het leven van de hoogland indianen speelt. De middag bestaat uit een workshop touwen vlechten van wol en traditionele oor – en hals versiering maken voor de alpaca.
Categorie: Blogs - geschreven door Lisette op 23 maart 2011 om 15:53
Afgelopen maand hebben we samen met mijn ouders, die in december bij ons op bezoek waren, een prachtige wandeling in de omgeving van Cusco gemaakt waarbij we 5 Inca archeologische plekken hebben bezocht.
Toen de Spanjaarden in het begin van de zestiende eeuw in Peru arriveerden, waren ze diep onder de indruk van de technologisch hoog ontwikkelde Incabeschaving. De overheersers waren zich er echter niet van bewust dat deze Inca’s de laatste schakel vormden in een lange keten van eeuwenoude beschavingen. In Peru zijn ontelbare overblijfselen van deze culturen terug te vinden.
De tour begint bij Tambomachay.
Tambo betekent ‘rustplaats’ en Machay betekent ‘rots’ of ‘grot’. Blijkbaar was dit een rustplaats voor de Inca koning. Maar dit gebouw zou tevens een religieuze functie gehad hebben. Die functie zou verbonden zijn geweest met het water en het herstel van de aarde.
Aan de andere kant van de weg, iets lager, richting Cusco, ligt Puka Pukara.
Men gaat ervan uit dat Puka Pukara een controle post was om te controleren wie en wat de stad Cusco binnen kwam. Tegelijkertijd was het een religieuze, administratieve en politieke plek. Het complex is opgetrokken uit roze steen. Puka betekend dan ook rood.
Via een prachtig wandelpad komt u aan bij Temple de la Luna, de maantempel. Deze tempel wordt momenteel gerestaureerd en is nog in onderzoek. Wel is het mogelijk om de ceremoniële plek in de tempel te bezoeken. Niet ver van Temple de la Luna ligt Quenko.
Quenko
Ongeveer 7 kilometer ten noorden van Sacsayhuaman ligt Quenko. Het complex bestaat onder meer uit een amfitheater, een offerplaats en een serie aquaducten. De naam Quenko staat voor ‘labyrint’ of ‘zigzag’, wat toe te schrijven is aan de zigzag liggende tunnels die de delen met elkaar verbinden. Het complex is opgebouwd uit kalksteen. Quenko wordt gezien als een astronomisch observatorium en een heilige plaats waar men ceremonieën uitvoerde ter ere van de godheden van de zon, de maan en de sterren.
Sacsayhuaman
Sacsayhuaman is een van de allermooiste Incabouwwerken. Waarschijnlijk had het fort een religieuze betekenis, hoewel het ook een militaire functie gehad zou kunnen hebben. De onderste stenen van het fort zijn gigantisch, de zwaarste weegt wel 140 ton. Sacsayhuaman werd gebouwd in de 15e eeuw door de Incaheerser Pachacutec. Tegenwoordig vormt Sacsayhuaman ook het decor voor het jaarlijks Inti Raymi festival, waarbij de jaarlijkse zonneverering van de Inca’s wordt nagespeeld.
De wandeling is naar mijn idee een fantastische manier om deze archeologische plekken te bezoeken en tegelijkertijd te genieten van de prachtige vergezichten onderweg.
Categorie: Blogs - geschreven door Lisette op 14 januari 2011 om 00:28
De alpaca is een fascinerend dier…ze communiceren onderling door een vriendelijk hummen, ze zijn voortdurend op zoek naar een mogelijkheid om te ontsnappen als de kudde bijeen in de kraal staat om geknipt te worden, de alerte blik in hun ogen, de oren waakzaam naar boven of achter gericht, de heerlijk zachte wol…
Afgelopen week hebben we mijn kudde alpaca’s in Huacahuasi bezocht om de wol van de dieren te knippen. Het idee is om dit jaar de wol van mijn kudde te verwerken in een aantal heel bijzondere weefsels. Maar eerst wordt de wol met de hand gesponnen en dat is een erg tijdrovend werk. Dus nog even geduld.
Een familie in de Peruviaanse hooglanden heeft voor mij een prachtige sjaal geweven van 100% alpacawol. De sjaal staat vol diverse afbeeldingen van een alpaca; zittend, liggend, slapend, lopend… De sjaal is aan twee kanten te bekijken, een donker bruine achtergrond met witte dieren en een witte achtergrond met donker bruine dieren. Heel bijzonder.
Ben je gefascineerd door de alpaca of een ander dier; Vogels, paarden…het is mogelijk om zo’n prachtige sjaal op bestelling te laten maken. Stuur dan een berichtje naar lisette.verkerk@gmail.com
Categorie: Blogs - geschreven door Lisette op 2 januari 2011 om 17:57
De patiënten en medewerkers hebben genoten op dinsdag 21 december van de kerstviering in Salud Mental. De viering begon met een mis in een van de eet ruimtes van het centrum. Na de mis was het tijd voor ontspanning…veel muziek en zang…door de patiënten en medewerkers.
Heerlijk om te zien dat de patiënten zich even konden ontspannen en uit volle borst mee zongen met de kerst liedjes.
Stichting HoPe heeft in Salud Mental een ruimte ingericht waar zo’n 20 patiënten iedere ochtend een programma kunnen volgen. Dina is psychologie student en verzorgt het programma; lezen, schrijfoefeningen, tekenen, handvaardigheid, sport… De afgelopen maanden heb ik Dina en de patiënten regelmatig in het centrum bezocht. Tijdens het dagprogramma maken de patiënten verschillende producten…voor de kerst; engeltjes van papier en touw, knijpers versierd met koek poppetjes, engeltjes en kerstboompjes maar gedurende het jaar ook kettingen van ballonnen, de dames breien graag sjaals…
De afgelopen maanden hebben we in Hostal Marani een kleine expositie gehouden van de spulletjes gemaakt door de patiënten. De verkopen zijn betaald aan het spaarvarken. Afgelopen dinsdag was de grote dag…eindelijk zouden we het spaarvarken samen stuk slaan om te kijken hoeveel de verkopen hadden opgebracht. De wens van de patiënten was om van de opbrengst met elkaar kip te eten.
Na drie rake klappen met de hamer viel het keramiek varken in stukken…S./ 243.00.
Super! Wat een geluk en trots waren van de gezichten van de patiënten af te lezen.
Er was genoeg kip om ook de verpleegsters en artsen van de afdeling te trakteren. Iedereen heeft heerlijk zitten smullen van het
kippetje, een achtste stuk kip, een octavito de pollo met papas fritas en een salade. Wat een fantastisch kerst maal!
Categorie: Blogs - geschreven door Lisette op 22 december 2010 om 17:43
« Nieuwere berichten —
Oudere berichten »