Lisette Verkerk in Peru

De energie van El Brujo, de tovenaar

Het archeologisch complex El Brujo, de tovenaar, wordt beschouwd als een van de belangrijkste archeologische vondsten aan de noordkust van Peru. Het complex ligt vlakbij zee, 60 kilometer van Trujillo, verlaten in de woestijn. Er heerst een bijzonder soort rust. Het complex is niet groot, wel heel intiem en rijk aan inspiratie.

Het complex is niet eenvoudig te vinden. Via een onverharde weg, door plantages met caña, suikerriet, kom je uiteindelijk bij het complex. In november wordt het suikerriet geoogst, daarbij wordt het riet eerst gekapt, de bladeren verbrand waardoor er in het hele gebied rook in de lucht hangt en vervolgens in gigantische vrachtwagens afgevoerd. Heel indrukwekkend.

  

El Brujo wordt tot op de dag van vandaag bezocht door sjamanen die zich op komen laden met de sterke energie die in het gebied te voelen is. De gids raadde ons dan ook aan het complex met een positief gevoel te bezoeken, daardoor zouden we ons na het bezoek vrij en vol energie voelen. Bezoek je het complex met een negatief gevoel, dan zouden we ons na het bezoek zwaar en lusteloos kunnen voelen.

Het archeologische complex El Brujo bestaat uit drie bouwwerken, de Huaca Prieta, de Huaca Cao en de Huaca Cortada. De Huaca Cao Viejo is beroemd om zijn veelkleurige Moche reliëfs en muurschilderingen die verhalen over mensenoffers. De bekendste afbeelding is die van een beul afgebeeld als half man, half spin. Waarschijnlijk gaat het om de god Ai Apaec. Verder zijn er afbeeldingen van gevangenen die aan een touw om hun hoofd worden afgevoerd. De vooruitstekende voeten van de krijgers hebben als basis een menselijk bot waaromheen de voet van klei is gevormd.

  

In 2006 is het graf ontdekt van de Señora de Cao, de eerste bekende Gouvernante in Peru. Onder toezicht van de stichting Wiese, http://www.fundacionwiese.com/, is het complex met de hoogste zorg bloot gelegd, bestudeerd en gedocumenteerd. De prachtige reliëfs en muurtekeningen worden tegen de zon en wind beschermd door een over het complex gespannen tentdoek. Dit tentdoek kan jammer genoeg niet voorkomen dat de kleur van de reliëfs en muurtekeningen die meer dan 1500 jaar beschermd werden door de enorme adobe bouwwerken, met de jaren vervagen.

  

Naast de adobe piramide bevindt zich een verrassend modern gebouw, het Cao museum,  waarin de schatten van de Vrouw van Cao te zien zijn. De tentoonstelling is verrassend intelligent opgezet. Naast het gemummificeerde lichaam van de vrouw en de schatten waarmee zij begraven is, wordt er ook een informatieve documentaire getoond over het uitpakken van de mummie van de Vrouw van Cao.

Haar, in 26 lagen prachtig textiel gewikkelde lichaam, is bijzonder goed bewaard gebleven. De vrouw van Cao wordt ook wel de getatoeëerde vrouw genoemd omdat ze op de huid van haar armen en handen tatoeages draagt van slangen, vissen en andere figuren die haar machtige status weergeven. Ze werd begraven met een enorme schat aan juwelen en macht symbolen uit de machtige Mochica cultuur…vier kronen van verguld koper, vijftien kettingen van goud, koper en edelstenen en vierenveertig neusringen die bestaan uit twee metalen, vaak goud en zilver die het dualisme verbeelden.

Waarbij het goud staat voor het zweet van de zon, de berg, de man en het zilver voor de tranen van de maan, de rivier, de vrouw.

Categorie: Blogs - geschreven door Lisette op 23 november 2011 om 19:16

Trujillo

Trujillo is de belangrijkste stad in het noorden van Peru en met 1,2 miljoen inwoners de op twee na grootste stad van het land.

In Trujillo zelf is niet zo veel te beleven. Maar vanuit Trujillo of de nabij gelegen badplaats Huanchaco kun je goed dagtrips ondernemen naar interessante archeologische complexen als El Brujo, de Tempel van de Maan en Chan Chan.

     

Het plein, de Plaza de Armas is absoluut een bezoekje waard. Rondom het plein staan vrolijk gekleurde koloniale huizen, sommige rijk versierd met siersmeedwerk, en prachtig bewerkte houten balkons. Zelfs de kathedraal is geschilderd in een warm geel, oranje kleur. De portalen van de huizen zijn vaak in helder wit geschilderd wat het plein een frisse uitstraling geeft.

Categorie: Blogs - geschreven door Lisette op om 00:06

Chan Chan, de grootste klei stad van de wereld

Chan Chan is de bekendste archeologische vindplaats in het noorden van Peru. Maar de afgelopen jaren zijn er nieuwe interessante ontdekkingen gedaan zoals het archeologisch complex El Brujo, de tovenaar, en de Huaca de la Luna, de Tempel van de Maan. Ook zijn er prachtige musea geopend naar aanleiding van de archeologische ontdekkingen in de Huaca de la Luna en El Brujo en het archeologisch complex van Sipán. De ongelooflijk rijke collecties gouden en zilveren voorwerpen en sieraden, keramiek en textiel gevonden in de graven van de archeologische complexen, worden tentoongesteld in interessante musea zoals het Museo Nacional Tumbas Reales de Sipán en het nieuwe museum van de Huaca de la Luna en El Brujo.

  

Chan Chan betekent ‘zon zon’ en was de hoofdstad van het rijk van de Chimú. Het bevindt zich op vijf kilometer afstand van de stad Trujillo en Huanchaco aan de noordkust van Peru. De inwoners van Chan Chan hielden zich bezig met visserij en landbouw en vereerden de maan omdat die zowel overdag als s’nachts kon worden waargenomen.

  

Het geldt als de grootste stad van klei, adobe, die is overgebleven uit de pre-Columbiaanse tijdperk. De stad wordt gekarakteriseerd door de overblijfselen van negen grote lemen paleizen. Waarvan je alleen het Tschudi-complex kunt bezoeken.

   

De muren van de paleizen zijn voorzien van interessante reliëfs van vissen, zeevogels, visnetten en manen. Een groot deel van de reliëfs is duidelijk gerestaureerd of beter gezegd opnieuw aangebracht en dus niet origineel. Daarom is het extra jammer dat een groot deel van de reliëfs alleen van een afstand te bekijken is.

Categorie: Blogs - geschreven door Lisette op 22 november 2011 om 15:43

Ai Apaec, de god van de Moche cultuur

Ai Apaec was de belangrijkste godheid van de Moche cultuur. Hij werd vereerd als de schepper, de beschermer van de Moche.

De bekendste afbeeldingen van Ai Apaec zijn te vinden in Huaca de la Luna, de Tempel van de Maan. Deze is te vinden ongeveer 10 kilometer ten zuidoosten van Trujillo aan de noordkust van Peru.

  

Ai Apaec wordt meestal afgebeeld met de voor het Moche volk kenmerkende grote hoektanden, felle, grote ogen en rondom zijn gezicht de golven van de zee of de tentakels van een inkvis.

  

De afbeelding van Ai Apaec, die gevonden zijn in de Tempel van de Maan, worden vaak omgeven door koppen van de meerval.

Categorie: Blogs - geschreven door Lisette op 21 november 2011 om 22:08

Artikel in Spin – en Verfkrant | nummer 3 | september 2011

De chullo muts van Chinchero vertelt over de tradities van de hooglandindianen in Peru

Door: Lisette Verkerk

Chinchero, 3.762 m. is een traditioneel dorp gelegen op de hoogvlakte van Anta. Door de gunstige ligging aan de doorgaande weg van Cusco naar Urubamba in de Heilige Vallei van de Inca’s, heeft Chinchero zich kunnen ontwikkelen tot een bekend textiel centrum.

    

Het dagelijks leven in Chinchero is traditioneel. Net als in de bergdorpen zijn de oude gebruiken en klederdracht bewaard gebleven. Tijdens de prachtige rit van Cusco naar Chinchero heb je uitzicht op de besneeuwde bergtoppen van Salkantay 6.271 m en Veronica 5.570 m maar ook op de landbouwgronden met aardappels, graan, quinoa en tuinbonen.

De kleurrijke wekelijkse zondags markt is geliefd bij toeristen. Bewoners uit de omliggende dorpen komen samen op het plein om hun producten te verkopen of te ruilen maar ook om de sociale contacten te onderhouden. Vanuit het dorp heb je een prachtig uitzicht op de landbouwterrassen en de met sneeuw bedekte bergtoppen van Pitusiray 5.5.050 m en Chicon 5.530 m.

Chinchero heeft een rijke textiel traditie. Vooral de dames in deze regio gaan traditioneel gekleed. Op het hoofd dragen ze een montera; de basis van deze typische hoed is gemaakt van een stevige gras soort. In de geweven omslagdoek is een patroon verwerkt waarin de twee meren van Chinchero: Huaypo en Piuray te herkennen zijn. Heel kenmerkend voor deze regio is de witte blouse met een helder blauw geborduurd graan motief die de dames onder hun traditionele jasje dragen.

Opvallend aan de klederdracht van de heren is de gebreide chullo muts.

Het woord “chullo” komt uit het Aymara en betekent hoed met oorkleppen. Aymara is net als het Quechua een oude indianen taal en wordt gesproken door de Aymara in de Andes.

Aan de vorm, kleuren en patronen van de gebreide chullo’s is te herkennen uit welke regio iemand vandaan komt. Soms zijn de chullo’s versierd met glaskralen, knoopjes en zoals in de regio Ausangate met enorme pomponnen.

Niet lang geleden heb ik Roger leren kennen. Roger heeft vijf broertjes en zusjes en woont samen met zijn ouders in Cuper…een kleine dorpsgemeenschap van 50 families, aan de rand van het meer Piuray. Roger breit volgens de traditie van Chinchero chullo’s. Op bezoek bij zijn familie in Cuper heeft hij mij laten zien hoe hij de chullo breit en verteld over de betekenis van de motieven die in de chullo verwerkt zijn.

Voor het breien wordt de wol getwist met een spintol. Dit is om het breiwerk heel vast te maken. De chullo is opgezet op 5 metalen breipennen. Het geschulpte randje wordt gehaakt/gebreid met een pen met een haakje.

De basiskleuren die in de chullo verwerkt worden zijn: rood, wit, groen, geel, zwart of blauwgroen, oranje of café.

De vier staartjes aan het uiteinde van de lange staart van de chullo verbeelden de vier dorpsgemeenschappen die samen Chinchero vormen.

In het verleden werd de chullo tijdens de gevechten tussen de landgoederen gebruikt als wapentuig. In het uiteinde van de lange staart van de chullo stopte men een steen. Door de oorflappen bij elkaar te pakken, kon je een flinke klap uit delen. Het uiteinde werd ook wel verzwaard met munten die in die tijd groot en zwaar waren. Tegenwoordig gebruikt men de staart van de chullo nog steeds als portemonnee.

De patronen in de traditionele chullo van Chinchero vertellen over de tradities en geschiedenis van het dorp. De 12 motieven die in de chullo zijn verwerkt staan elk voor een maand in de jaarlijkse landbouw kalender.

In de Peruaanse families worden verhalen over de cultuur, tradities en geschiedenis van generatie op generatie doorgegeven. Net als de technieken om de ruwe wol te verwerken tot  fijn geweven en gebreide producten. Niets staat op schrift…er zijn geen patronenboeken…de kennis is als een imprint in hun DNA. Ook Roger heeft de techniek van het breien van de traditionele chullo geleerd van een oude baas uit het dorp. Zo leven de rijke textiel tradities van de hooglandindianen hopelijk nog lang verder.

Categorie: Blogs - geschreven door Lisette op 19 oktober 2011 om 16:59

« Nieuwere berichtenOudere berichten »