Aardappeloogst in Huacahuasi

Het dagelijks leven in de hooglanden draait om het verzorgen van de dieren: paarden, schapen, een enkele koe, lama’s en alpaca’s én aardappels.

‘De aardappel komt oorspronkelijk uit de Andes in Zuid-Amerika. Daar verbouwden de Inca’s dit knolgewas al sinds de tweede eeuw van onze jaartelling. In de Andes komen 4000 verschillende varianten van de wilde aardappel voor. Ze zijn klein en smaken bitter. Door de indianen worden deze aardappelen echter als voedsel gewaardeerd omdat ze veel zetmeel bevatten en tot op de sneeuwgrens, ongeveer 4000 meter hoog, zijn te verbouwen.

…De Inca’s aten de aardappel van oudsher gekookt, gebakken, gedroogd en gestampt. Van aardappelmeel bakten ze brood en taart. Al vroeg ontwikkelden de Inca’s zelfs een vriesdroogmethode. Aardappels werden een nacht in de koude lucht gelegd, daarna trapte men het vocht eruit en uiteindelijk begroef men ze in de sneeuw. Zo blijven ze lang goed…’ http://www.museumkennis.nl/

Volgens de traditie van de Inca’s worden tot op de dag van vandaag de aardappels na de oogst geselecteerd voor de productie van chuño, de gevriesdroogde aardappels.

De afgelopen weken zijn de hoogland indianen druk geweest met het oogsten van de aardappels. Om te kunnen overleven in het harde klimaat van de hooglanden is het belangrijk om samen te werken. Hoewel tegenwoordig bijna alles met geld betaald wordt, neemt in de hooglanden de ruilhandel, de trueque, een zeer belangrijke plaats in. De ruilhandel is een oude vorm van handel drijven die tegenwoordig, op plaatsen waar men te weinig geld verdient voor de dagelijkse levensbehoefte, nog steeds wordt toegepast.

Het bewerken van het land; in dit geval het oogsten van de aardappels en het vervoeren van de aardappels naar het huis van de familie gebeurt dan ook in samen werking met de dorpsgemeenschap. Sinds de Inca tijd tot vandaag worden lama’s in de hooglanden gebruikt als lastdier.

Afgelopen weekend waren de aardappels van Octavio zijn oudste broer, Alejandro aan de beurt. Al vroeg in de morgen waren de mannen met de lama’s op pad gegaan naar de velden met aardappels. Deze dag zou de groep drie rondes maken om alle aardappels van het veld naar het huis van de familie te vervoeren. Gelukkig kwamen wij op tijd aan in Huacahuasi om de laatste groep lama’s te ontmoeten en te fotograferen. Wat een prachtige ervaring.

Voor het vervoeren van de aardappels had Alejandro een groep van 60 lama’s tot zijn beschikking. De dieren die het beste lopen, dragen een halsversiering met pompommen en bellen. Al van heel ver hoor je de groep aankomen. De dieren vertrekken gezamenlijk maar onderweg splitst de groep zich in dieren die snel lopen en de volgers. De jonge jongens rennen met de eerste groep mee. De oudere komen er achter aan. Ongelooflijk hoe de mannen de berg af rennen. Ik zou zelfs de groep opaatjes niet bij kunnen houden…

De hoogland indianen zijn heel bijgelovig. Octavio heeft ervaren dat zelfs het neerzetten van een zak met aardappels regels kent. De aardappels worden vervoerd in zakken geweven van alpaca en lama wol. Deze zijn weer vastgebonden op de ruggen van de lama’s met touwen gevlochten van alpaca en lama wol. Eén geweven zak was op zijn kop neergezet. Na een hevige discussie ontdekte men wie deze zak zo had neergezet…

Eenmaal aangekomen bij het huis van de familie, worden de aardappels op een hoop bij elkaar gegooid en uiteindelijk afgedekt met berggras om te voorkomen dat de aardappels zouden bevriezen.

Traditioneel kookt de vrouw van de familie waarvoor gewerkt wordt een maaltijd voor iedereen. Gelukkig werd Florentina hierbij geholpen door een vriendin. Moe, met een buik vol aardappels en zwart en vies van de aarde gingen de mannen eind van de middag weer naar hun gezinnen toe.

Categorie: Blogs - geschreven door Lisette op 25 mei 2011 om 23:06